Günlük el yıkama rehberi

👐 Günlük El Yıkama Rehberi: Mikropları Etkisiz Hale Getiren 20 Saniyelik Tekniğin Bilimi

Giriş: El yıkama, enfeksiyon kontrolünün en etkili ve ekonomik halkasıdır. Doğru teknikle 20 saniyelik yıkama, mikropların %90’ından fazlasını uzaklaştırır; süre ve teknik sabun/suyun kimyasal ve mekanik işlevlerini tamamlamasını sağlar.

I. Neden 20 saniye?

- Süre, patojenlerin yüzeyden ayrılması için minimum bilimsel eşiği temsil eder (“Happy Birthday” 2 kez ≈ 20 sn).

- Sabun (kimyasal): Yağ tabakasını çözer; sürfaktanlar patojenleri serbestleştirir.

- Su (mekanik): Serbest kalan mikropları akıtır; kısa yıkamada (5-10 sn) reaksiyon tamamlanmaz.

II. Doğru teknik (20 sn protokol)

- Islat + köpürt (5 sn)

- Avuç içi-avuc içi (3 sn)

- Avuç içi-el sırtı, parmak kenetli (3 sn)

- Parmak araları kenetleme (3 sn)

- Başparmaklar dairesel (3 sn)

- Tırnak uçları/avuç içi dairesel (3 sn)

Toplam ≈ 20 sn.

Durulama ve kurutma

- Durula: Sabun kalmasın; akan su mikropları uzaklaştırır.

- Kurut: Tek kullanımlık havlu/temiz bez; ıslak eller daha fazla mikrop taşır. Musluk/kapı için kağıt havlu kullanarak yeniden kontaminasyonu önle.

III. Ne zaman yıkanmalı?

- Yemek öncesi/sonrası, tuvalet sonrası, öksürme/hapşırma/sümkürme sonrası, çöp sonrası, evcil hayvan teması sonrası, hasta/yaralı temasından önce/sonra, dışarıdan dönüşte.

Sonuç: Süre ve teknik birlikte uygulandığında el yıkama, patojen yayılımını en basit ve disiplinli şekilde kırar.

Pratik adımlar

• Sabunu köpürtüp en az 20 saniye ovalayın
• Parmak arası ve başparmağı ayrıca temizleyin
• Kağıt havluyla kurutup aynı havluyla musluğu kapatın